Αυτές τις μέρες (2/10) συμπληρώνονται 42 χρόνια από την ημέρα του ναυαγίου της Ζακύνθου.
Το ναυτικό ατύχημα στη Ζάκυνθο το 1980, στον όρμο Σπιριλί, όπως λεγόταν, αποτελεί ένα από τα διασημότερα ναυάγια του κόσμου. Η ιστορία του ναυαγίου άλλαξε σε μεγάλο βαθμό το τουριστικό προϊόν της Ζακύνθου που έκανε διάσημο το νησί με 4.000 τουρίστες ημερησίως να επισκέπτονται την παραλία.
Το υπό ελληνική σημαία motorship «Παναγιώτης» ναυπήγησης του 1937 στην Σκοτία ως “Saint Bedan”,ήρθε το 1964 σε ελληνικά χέρια ως “Μερόπη” μετά έγινε “Χάρις” και το 1975 “Παναγιώτης”. Ήταν τύπου motor vessel, μήκους 48 μέτρων, πλάτους 8 μέτρων και βάρους 450 τόνων.
Το βράδυ της 12ης Σεπτεμβρίου του 1980, το πλοίο ξεκίνησε προς Τυνησία. O πλοιοκτήτης είχε έρθει σε συμφωνία με την ιταλική μαφία να μεταφέρει λαθραία τσιγάρα τα οποία θα ξεφόρτωναν σε σκάφη της ιταλικής μαφίας ανοιχτά της Νάπολης. Την 25η Σεπτεμβρίου 1980 συνάντησαν μεσοπέλαγα το πλοίο SanGeorgio σημαίας Ισπανίας και φόρτωσαν 1.895 κούτες τσιγάρα ξένης προέλευσης. Στο “Παναγιώτης” με πλοίαρχο το Κυριάκο Βαρβατάκο, βρίσκονταν επτά Έλληνες και δύο Ιταλοί, μέλη της Μαφίας, οι οποίοι συνόδευαν το λαθραίο φορτίο. Πλοίαρχος και πλοιοκτήτης αποφάσισαν να γυρίσουν το πλοίο με τα λαθραία τσιγάρα στην Ελλάδα και να πουλήσουν εκείνοι το εμπόρευμα προφασιζόμενοι ότι οι μαφιόζοι δεν έχουν πληρώσει τον ναύλο. Έτσι το πλοίο «Παναγιώτης» έβαλε πλώρη για την Ελλάδα και οι δυο Ιταλοί με απειλή όπλου κλείστηκαν σε μια καμπίνα. Η αξία των λαθραίων τσιγάρων ήταν περίπου στις 200.000 δολάρια, ποσό αρκετά μεγάλο για την εποχή.
Έφτασαν στον κόλπο του Κατελειού Κεφαλονιάς την 1η Οκτωβρίου του 1980. Αποκαταστάθηκε προσωρινά όπως θα αποδειχθεί μια μηχανική βλάβη και έπλευσαν για το σημείο παράδοσης του φορτίου. εκτός από τη μηχανική βλάβη που αντιμετώπιζε το «Παναγιώτης», είχε και έλλειψη σε καύσιμα. Η μηχανή του motor ship όμως αγκομαχούσε, με τον μηχανικό να ενημερώνει πως πρέπει άμεσα να γίνει επισκευή. Σε επικοινωνία που είχε με τον πλοιοκτήτη τού είπε ότι θα του στείλει καύσιμα, αλλά, όπως ισχυρίστηκε ο Βαρβατάκος, τον ξέχασε γιατί έπαιζε μπαρμπούτι.
Με σχεδόν χαλασμένη τη μηχανή, έφτασαν την νύχτα στο νησάκι Βαρβιανή της Κεφαλονιάς και αγκυροβόλησαν. Πήραν προμήθειες που τους έφεραν με καΐκια και πλήρωσαν με τσιγάρα από το φορτίο.
Την 1η Οκτωβρίου 1980 το πλοίο «Παναγιώτης» βρισκόταν ανοιχτά της Ζακύνθου. Οι ισχυροί άνεμοι χτυπούσαν το motorship που αντιμετώπιζε σοβαρή μηχανική βλάβη. Κάποια στιγμή ακούστηκε εκκωφαντικός θόρυβος από το μηχανοστάσιο. Ήταν το τελος της μηχανής. Το πλοίο έμεινε ακυβέρνητο μεταξύ Κεφαλονιάς και Ζακύνθου και ο καιρός το παρέσυρε στα βράχια.. Η βλάβη της μηχανής δεν είναι δυνατόν να αποκατασταθεί όπως έπρεπε για το ταξίδι. Ο πλοίαρχος αποφάσισε να μην αγκυροβολήσει αλλά να συνεχίσει έτσι. Οι ισχυροί άνεμοι έστρεψαν το καράβι στα βράχια του όρμου της Ζακύνθου. Ο καπετάνιος προσπαθούσε να εκπέμψει SOS αλλά οι μπαταρίες του ασυρμάτου δεν είχαν ισχύ. Έριξε στον αέρα και μια ναυτική φωτοβολίδα, αλλά δεν έγινε αντιληπτή.
Στις 4.30 τα ξημερώματα στις 2 Οκτωβρίου 1980 το πλοίο «Παναγιώτης» προσάραξε ενώ είχαν προηγηθεί χτυπήματα στα βράχια. Οι Ιταλοί κρατούμενοι ελευθερώθηκαν και λίγο πριν από την προσάραξη έριξαν μια βάρκα. Μέσα στη νύχτα και οι εννέα επιβαίνοντες βρίσκονταν στην άμμο. Με το πρώτο φως της ημέρας ο καπετάνιος έδωσε εντολή να βγάλουν στην ακτή 280 κιβώτια με τα λαθραία τσιγάρα. Το νερό που είχε μπει στο αμπάρι είχε καταστρέψει αρκετά, ενώ κάποια είχαν τραβηχτεί στη θάλασσα. Η πρόσβαση από την παραλία σε δρόμο ήταν αδύνατη. Το πρωί της 3ης Οκτωβρίου κάνοντας κουπί έφτασαν σε έναν ορμίσκο βορειότερα από το σημείο προσάραξης. Από εκεί κατευθύνθηκαν στο χωριό Βολίμες και από εκεί στο Λιμεναρχείο για να ενημερώσουν για το ναυάγιο. Οι κάτοικοι του χωριού που έμαθαν τα νέα έσπευσαν να αρπάξουν οτι μπορούσαν. Πολλές κούτες λαθραίων τσιγάρων θα καταλήξουν σε σπίτια και αποθήκες ντόπιων, ενώ ένα πολύ μικρό μέρος θα βρει το Λιμενικό.
Στη δίκη που ακολούθησε καταδικάστηκαν ο πλοιοκτήτης, ο πλοίαρχος και οι λαθρέμποροι. Ακολούθησε λεηλασία του πλοίου, μέχρι που έμεινε ένα κουφάρι το οποίο κατατρώει η αλμύρα, η βροχή και ο αέρας. Τα κύματα συσσώρευσαν όλα αυτά τα χρόνια άμμο και βότσαλα μεγαλώνοντας την παραλία και διαμορφώνοντάς την όπως είναι σήμερα.
Το Ναυάγιο της Ζακύνθου, όπως πλέον αποκαλείται και έχει κάνει ξακουστό στα πέρατα του πλανήτη το νησί του Ιονίου. Έγινε πρόταση συντήρησης και αποκατάστασης του τουριστικού αξιοθέατου αλλά ενεπλάκησαν δικαστικά η Εκκλησία εναντίον φορέων του Υπουργείου Τουρισμού και τοπικών φορέων ότι της ανήκει η περιοχή. Με αποτέλεσμα το κουφάρι του σιδερένιου πλοίου να διαβρώνεται συνεχώς, με κίνδυνο την εξαφάνισή του λόγω μη συντήρησης και ανακατασκευής του. ΠΗΓΗ
